Ο Διονύσιος Παπέν (D. Papin - Ντενίς Παπέν) 1647-1714 ήταν Γάλλος ιατρός και φυσικός, πρωτεργάτης της δημιουργίας του ατμοπλοίου.

Αρχικά άσκησε το επάγγελμα του γιατρού γρήγορα όμως στράφηκε στις φυσικές επιστήμες που αισθανόταν απεριόριστη κλίση. Προσλήφθηκε ως βοηθός από τον διάσημο φυσικό Ούγκενς και συνεργάσθηκε μαζί του στη κατασκευή της αεραντλίας. Αργότερα, το 1671 μετέβη στην Αγγλία όπου και γνωρίσθηκε με τον επίσης τότε διάσημο φυσικό Μπόυλ. Τότε επιφέροντας πολλές τελειοποιήσεις στην αεραντλία, εφεύρε τη καταθλιπτική αντλία και το 1679 επινόησε τη περίφημη χύτρα που προς τιμή του φέρει το όνομά "χύτρα Παπίνου" ή "χύτρα Παπέν".

Το 1687 διορίσθηκε καθηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Μαρβούργου (Γερμανία) όπου και παρέμεινε μέχρι το 1696. Από εκεί μετέβη στο Κάσελ όπου και μεταξύ άλλων επιδόθηκε σε έρευνες κατασκευής ατμομηχανής, των οποίων τ΄ αποτελέσματα των πειραμάτων του δημοσίευσε το 1707. Την ίδια εποχή προχώρησε στην έρευνα της ατμοκίνησης πλοίου και πολύ γρήγορα κατασκέύασε αντίστοιχη μηχανή την οποία και τοποθέτησε σε ιστιοφόρο, με τους περίεργους τότε "ανεμόμυλους". Δυστυχώς όμως κατά τη διάρκεια των δοκιμών του πειραματικού αυτού πλοίου στο ποταμό Φούλδα καταστράφηκε από εξαγριωμένους ναυτικούς της παρακείμενης πόλης Μούντεν. Η καταστροφή αυτή στοίχισε στον Παπέν ανεπανάληπτα τόσο ηθικά όσο και οικονομικά με συνέπεια να εγκαταλείψη κάθε περαιτέρω προσπάθεια και μετά από λίγα χρόνια να πεθάνει γεμάτος πικρία και απαγοήτευση στο Λονδίνο ξεχασμένος από τους πάντες.

* Σημειώνεται ότι ο Παπέν σε παλαιότερα βιβλία και εγκυκλαοπαίδειες φέρεται με το ελληνοπρεπέστερο όνομα Διονύσιος Παπίνος.

Πηγές

* Νεώτερον Λεξικόν Ηλίου τ.15ος, σ.467

* Πάπυρος Λαρούς Μπριττάνικα τ.48ος, σ.128-9.